#๕๙อภิธัมมาวตาราวตาร : เพื่อเข้าถึงคัมภีร์อภิธัมมาวตาร
กามาวจรกุศลจิต : เหตุผลในการที่กามท่องเที่ยวไปใน ๑๑ แห่งเท่านั้น นัยที่ ๑
( เนื้อความช่วงนี้อยู่ใน #คัมภีร์อภิธัมมาวตาร๕ )
ดังได้กล่าวมาแล้ว กาม ๒ ประการเหล่านั้น เมื่อเป็นไปก็จะเป็นไปพร้อมกันในภูมิที่เรียกว่า กามาวจร เพราะเป็นที่ท่องเที่ยวไปแห่งกาม และภูมิเหล่านั้น ก็ได้แก่ ภูมิ ๑๑ มีอบาย ๔ สวรรค์ ๖ และมนุษย์อีก ๑ นี้เท่านั้น เพราะมีทั้งกิเลสกามและวัตถุกามเป็นไปด้วยกัน ถึงพร้อมด้วยกันและกันโดยเป็นอารมณ์และมีวัตถุกามเป็นอารมณ์.
#ปัญหาน่าสงสัย
ถาม ภูมิมีมากกว่า ๑๑ มิใช่หรือ และกามทั้ง ๒ ก็เป็นไปในภูมิอื่นจากนี้คือ รูปภูมิและอรูปภูมิ อีกได้ เพราะเหตุที่ รูปาวจรธรรมและอรูปาวจรธรรม ก็เป็นวัตถุกามได้, นอกจากนี้ รูปตัณหาและอรูปตัณหาที่มีรูปาวจรธรรมและอรูปาวจรธรรมเป็นอารมณ์ ก็สำเร็จเป็นกิเลสกามได้ โดยการยึดเอาธรรมทั้งสองนั้นไว้ ดังที่ท่านเคยกล่าวมาแล้ว, เมื่อเป็นเช่นนั้น รูปภูมิและอรูปภูมิที่นอกจาก ๑๑ ภูมินี้ ก็ควรจะเรียก กามาวจร ด้วย ตามนิยามที่ให้ไว้?
ตอบ ไม่ได้เป็นดังว่ามาหรอก. เพราะในรูปและอรูปภูมิเหล่านั้น มีวัตถุกามอย่างเดียวเท่านั้นเป็นไป ด้วยเหตุนี้ จึงไม่เรียกว่า กามาวจร. และในคำว่า กามาวจร นี้ประสงค์เอากามราคะ อันเป็นกิเลสอย่างหนาคือโอรัมภาคิยะ (กิเลสที่จัดเป็นสังโยชน์ฝ่ายต่ำ) ว่าเป็นกิเลสกามเท่านั้น หาได้ประสงค์เอารูปตัณหาและอรูปตัณหาไม่.
คราวจะยกหลักฐานและเหตุผล ซึ่งในข้อนี้คงว่ากันอีกยาว จึงจะต้องความประสงค์ของพระพุทธทัตตเถราจารย์ ผู้รจนาอภิธัมมาวตาร. ขอทิ้งท้ายไว้ในคราวนี้ว่า “กิเลสกาม ได้แก่ กามราคะ ในกามภูมิ. และวัตถุกาม ได้แก่ วัตถุกามในกามภูมิ ๑๑” และ “กามาวจร ก็คือ ๑๑ ภูมิที่เป็นไปร่วมกันของกิเลสกามและวัตถุกามนั่นเอง”
ขออนุโมทนา
สมภพ สงวนพานิช
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น