๔๙ : เหตุให้เกิดจิตที่้เป็นอสังขาริก

#๔๙อภิธัมมาวตาราวตาร : เพื่อเข้าถึงคัมภีร์อภิธัมมาวตาร

กามาวจรกุศลจิตดวงที่ ๑: เหตุให้เกิดจิตที่้เป็นอสังขาริก 

เนื้อความทั้งหมดของอภิธัมมาวตารช่วงนี้อยู่ใน  #คัมภีร์อภิธัมมาวตาร๔

เมื่อคราวที่แล้วได้กล่าวถึงความหมายของอสังขาริก ซึ่งมีถึง ๔ นัย ดังนี้

#จิตที่ไม่มีสังขารคือความพยายามของตนและคำแนะนำของผู้อื่น โดยปรากฏเป็นความเข้มแข็งที่ปรุงแต่งจิต

#จิตที่ไม่มีสังขารคือความเข้มแข็งของจิตที่ปรุงแต่ง

#จิตที่ไม่มีสังขารคือความซบเซาที่ถูกปรุงแต่งขึ้นโดยมลทินคือความตระหนี่เป็นต้น

#จิตที่มีสังขารคือปัจจัยมีกำลังมาก เช่น อุตุและอาหารอันประณีตเป็นต้น

ซึ่งทั้ง ๔ นัยนี้ ไม่ว่าจะแตกต่างกันโดยความหมายอันเป็นที่มาของคำศัพท์อย่างไร ก็คงหมายเอาความเป็นธรรมชาติปรุงแต่ง หรือช่วยปรุงแต่งให้จิตอาจหาญในการทำบุญนั่นเอง.

ความเป็นอสังขาริกของกามาวจรกุศลจิตดวงที่ ๑ นี้ ที่เป็นเหตุให้ได้ชื่อว่า จิตที่เป็นไปร่วมกับโสมนัส ประกอบด้วยปัญญา มีสังขารคือการกระตุ้นชักชวน.

สำหรับเหตุของอสังขาริกจิต มีดังนี้

๑.     ความมีปฏิสนธิจิตที่เกิดจากกรรมที่เป็นอสังขาริก

๒.    ความสดชื่นแห่งจิต

๓.    ความมากด้วยความอดทนต่อความเย็นและร้อนเป็นต้นได้

๔.    การเห็นอานิสงส์ในการงานของบุคคล

๕.    ความสั่งสมมากในการงานนั้น

๖.     การได้ปัจจัยมีอากาศ และโภชนาหารเป็นต้นที่เหมาะสม.

เหตุเหล่านี้มีส่วนทำให้จิตเกิดความอุตสาหะ เข้มแข็ง มีศักยภาพในการทำบุญกุศล โดยมิต้องอาศัยแรงกระตุ้นทั้งของตนและผู้อื่นเลย

ขออนุโมทนา

สมภพ สงวนพานิช